Het Breingesprek – Hoe je inzicht vergroot in gesprekken

Op vrijdag 28 september van 14-18 uur vindt de workshop Het Breingesprek plaats over 5 beïnvloeders voor effectieve breingesprekken. In deze blog meer over 1 van de 5 beïnvloeders, dat aan bod komt, namelijk ‘faciliteer inzicht’.

In het werkzame leven vinden vele gesprekken plaats. Denk aan gesprekken over doelstellingen, ontwikkeling, carrière en beoordeling. Maar ook de dagelijkse feedback gesprekken en voortgangsgesprekken. Hoe kun je deze gesprekken nu op positieve wijze beïnvloeden, rekening houdend met hetgeen we weten over het brein? Het vergroten van inzicht is 1 van de beïnvloede. Wat ontstaat: een mooi Breingesprek.

Wat is inzicht?

Als we naar de taxonomie van Bloom kijken, zien we 6 niveaus in het leerproces, oplopend in moeilijkheidsgraad. Het eerste niveau is kennis reproductie. Als het we even betrekken op kennis van het brein, dan weet je de verschillende onderdelen van het brein en weet je bijvoorbeeld wat neuronen zijn. Bij inzicht, het tweede niveau, kun je kennis interpreteren, toelichten, samenvatten, vergelijken en uitleggen. Je gaat mentaal aan het werk met hetgeen je geleerd hebt. In het geval van het brein kun je de verschillende onderdelen van het brein vergelijken met elkaar en maak je een koppeling met hun functie. Toepassen is het volgende niveau. De andere niveaus zijn respectievelijk analyse, creatie/synthese en evaluatie.

Hoezo inzicht?

Opvoedkundig begrijpen we vaak goed dat het zinvoller is om inzicht te creëren in andermans handelen, leren en denken dan vertellen hoe jij het ziet en wat je daar van vindt. In het werkzame leven is dat niet anders, vaak is het effectiever, leidt het tot meer intrinsieke motivatie om de ander tot inzicht te laten komen, dan hem of haar te vertellen hoe het zit.

De hersenen en inzicht

Kahneman heeft een boek geschreven over systeem 1 en systeem 2 denken. Systeem 1 werkt automatisch en snel op basis van indrukken, ingevingen, intenties en gevoelens. Het gebruik van systeem 1 kost weinig inspanning en kan moeilijk onder controle gehouden worden, maar is handig voor overleven. Bijvoorbeeld tijdens de evaluatie van een klantevent geven je teamgenoten allemaal het cijfer 8. Ze kijken jou aan en vragen om jouw waardering voor het event. Systeem 1 neemt op basis van heuristieken (mentale shortcuts) beslissingen. Je vertrouwt je teamgenoten, bladert niet door de klantevaluaties en geeft het event ook een 8. Helaas hebben we de neiging systeem 1 zoveel mogelijk zijn werk te laten doen ook voor zaken die meer aandacht van ons vragen. Systeem 2 aanzetten, betekent dat je in deze kwestie de klantevaluaties doorneemt, de criteria langsloopt en op basis daarvan tot je oordeel komt, los van wat anderen vinden.

Systeem 2, persoonlijkheid en omgeving

Je begrijpt dat effectieve breingesprekken voeren, de inzet van systeem 2 vraagt. Meer tijd en energie, meer zelfbeheersing om juist niet de mentale shortcut te nemen, maar wel meer effect. Trouwens ook persoonlijkheid en omgeving spelen hierin een belangrijke rol. Houd je gewoonweg van nadenken en analyseren dan is het waarschijnlijker dat je systeem 2 eerder ‘aanzet’. Ook wanneer je tijd en ruimte krijgt om met antwoorden of besluiten te komen, ben je eerder geneigd systeem 2 in te zetten.

Waarom doet hij het nog niet?

Volgens Kahneman is het zaak om in gesprekken niet zozeer aandacht te hebben voor ‘hoe krijg ik hem zover’ wat ook neigt naar overreden maar juist aandacht te hebben voor ‘waarom doet hij het nog niet’. Je gaat met de ander op zoek naar hetgeen hem of haar belemmert om in beweging te komen. Dat kan in de fysieke en sociale omgeving zijn, maar ook in iemands mentale processen. Welke waarden, overtuigingen zijn leidend? Wat zijn werkende- en tegenwerkende mechanismes? Neem wat tijd hiervoor en zet systeem 2 aan het werk. Dan krijg je inzicht. En inzicht zorgt voor een wijziging in de neurale paden in je brein. Een mooi Breingesprek ontstaat.

Workshop Het Breingesprek

Meer weten over de andere 4 beïnvloeders gebruikmakend van de kennis over ons brein? Kom dan naar de workshop Het Breingesprek! Meld je aan door een mail te sturen naar afra@breinleiderschap.nl. Kosten zijn € 85 voor een workshop van 2-6 uur. Je krijgt een cadeautje mee.